Απόφαση-σταθμός για μνημόνια και προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων

Νόμιμο έκρινε το κούρεμα κυπριακών ιδιωτικών καταθέσεων το 2013, το δικαστήριο της ΕΕ. Όπως αναφέρει η Deutsche Welle, το δικαστήριο του Λουξεμβούργου έκρινε χθες ότι μολονότι οι αποφάσεις για τους όρους χρηματοδότησης της Κύπρου απορρέουν πράγματι από τον ΕΜΣ, οι προσφεύγοντες της Κύπρου είχαν κάθε δικαίωμα να αξιώσουν αποζημίωση από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, την Κομισιόν και την ΕΚΤ, με το σκεπτικό ότι αυτά συμμετέχουν στο πρόγραμμα του ΕΜΣ χωρίς παράλληλα να χάνουν τις υποχρεώσεις που έχουν απέναντι στα κράτη - μέλη βάσει των θεμελιωδών Συνθηκών της ΕΕ.

Βέβαια, προχωρώντας στη συνέχεια στην αξιολόγηση των συγκεκριμένων αξιώσεων αποζημίωσης των Κυπρίων καταθετών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτές είναι απορριπτέες, δεδομένου ότι η υπογραφή του κυπριακού μνημονίου ανταποκρινόταν «στο σκοπό γενικού συμφέροντος που επιδιώκει η ΕΕ».

Επίσης το ευρωπαϊκό δικαστήριο έκρινε ότι στην περίπτωση του κουρέματος των κυπριακών καταθέσεων τα μέτρα που ελήφθησαν «δεν συνιστούν υπέρμετρη και απαράδεκτη παρέμβαση στην ουσία του δικαιώματος ιδιοκτησίας των καταθετών» (βάσει του άρθρου 17§1 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.)

Θεμελιώδη δικαιώματα

Εκτός όμως από την εκδίκαση της συγκεκριμένης υπόθεσης, η απόφαση του δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για πρώτη φορά αναφέρεται ρητά ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και ειδικότερα η Κομισιόν δεσμεύονται από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ ακόμη κι όταν ενεργούν στο πλαίσιο των μνημονιακών προγραμμάτων του ΕΜΣ, που είναι εξωθεσμικό όργανο.

H απόφαση μάλιστα προχωρά και ένα βήμα παραπέρα επισημαίνοντας ότι η Κομισιόν ακόμη και σε αυτή την περίπτωση υποχρεούται «να διασφαλίσει ότι ένα τέτοιο μνημόνιο είναι σύμφωνο με τα θεμελιώδη δικαιώματα που κατοχυρώνονται από τον Χάρτη».

«Οι δικαστές ανοίγουν την πόρτα στην άσκηση αγωγών»

Σε μια πρώτη αντίδραση αναφορικά με αυτό το σημείο ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων, οικονομολόγος, Σβεν Γκίγκολντ ανέφερε: «Η σημερινή απόφαση είναι σταθμός για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Οι δικαστές ανοίγουν την πόρτα στην άσκηση αγωγών αποζημίωσης κατά των μέτρων λιτότητας σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Κύπρος, στην περίπτωση που θίγονται ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα. (…) Aπό τη μεριά μας θα στηρίξουμε όσους πολίτες θέλουν να ασκήσουν αντίστοιχες προσφυγές».

Θα πρέπει να σημειώσουμε πως μπορεί η παραπάνω απόφαση να έχει συμβολικό χαρακτήρα ωστόσο, αναγνωρίζει θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών της ευρωπαϊκής ένωσης και θέτει προ των ευθυνών τους, τους ισχυρούς της Ευρώπης, που με τα μνημόνια και τα μέτρα λιτότητας που έχουν επιβάλει, θίγουν ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.  

Πηγή: efsyn.gr με πληροφορίες από: Deutsche Welle